Hoogstamfruitbomen snoeien

Hoogstamboomgaarden behoren tot het erfgoed van Nederland. Er is een Hoogstambrigade in de Overbetuwe, een groep ervaren mensen die bij elkaar de bomen snoeien. De wat lagere bomen langs de kleine wegen in Elst worden gesnoeid door de werkgroep van SOGN zelf. Dit is de link naar Slgelderland.

Vroeger bepaalde alleen de vruchtopbrengst de waarde van de boomgaard. Tegenwoordig ziet men in dat de boomgaard nog meer waarden vertegenwoordigt:

Landschappelijke waarde
Ecologische waarde
Esthetische waarde

Landschappelijke waarde

Doordat hoogstamfruitbomen een bijdrage leveren aan de ruimtelijke afwisseling hebben ze een hele duidelijke landschappelijke waarde. Hoogstamfruitbomen geven het landschap een zekere beslotenheid. Ook op zichzelf staande fruitbomen zijn vaak karakteristieke elementen in het landschap. En zeker in het voorjaar, tijdens de bloeitijd, zijn bloeiende hoogstamfruitbomen de blikvangers in het landschap.

Ecologische waarde

Hoogstamfruitbomen oefenen door hun rijkdom aan bladeren, bloemen en vruchten een grote aantrekkingskracht uit op veel dieren. Er komt een grote verscheidenheid aan insecten in voor. Verder vormen de boomgaarden een goed jachtgebied voor diverse vogel- en vleermuissoorten. Daarnaast komen er in oudere bomen vaak holtes voor waar steenuilen, duiven, spechten of andere holenbroeders kunnen nestelen.

Esthetische waarde

Een hoogstamboom heeft een uniek eigen karakter in vergelijking met andere loofbomen, veroorzaakt door snoei en vruchtdracht. Een regelmatig onderhouden hoogstamboom heeft een frame met veelal horizontaal uitbuigende dikke gesteltakken met daaraan het dunne vruchthout. De kroon is open en luchtig, zodat de wind er nog door kan spelen en vrucht en blad na regen snel kunnen opdrogen. Het wintersilhouet toont het karakter van de verschillende fruitbomen het best. Door een regelmatige onderhoudssnoei komen de karakteristieke eigenschappen en ook verschillen tussen de rassen nog meer tot uiting.

Onderhoud van hoogstamfruitbomen

Het in stand houden van hoogstamfruitbomen is vandaag de dag afhankelijk van de inzet van vrijwilligers. SOGN draagt hier zijn steentje bij.

Snoeien in de jeugdfase

Om jonge fruitbomen te kunnen snoeien moet tenminste één van de vrijwilligers eerst een cursus volgen hoe dat moet. Gelukkig is er veel documentatie over dit onderwerp, die je in onze bibliotheek kunt vinden. Een belangrijke keuze is of de bomen wel of geen harttak moeten krijgen. Als we oude hoogstamfruitbomen bekijken, blijkt dat er net zo veel hoogstamfruitbomen te vinden zijn met als zonder harttak. De keuze voor wel of geen harttak hangt dus lang niet altijd af van de fruitsoort. Een peer hoeft niet persé een harttak te hebben en een appel heeft hem per definitie niet. Peren hebben wel meer de neiging om een harttak te vormen en ook zijn er sommige appelrassen die gemakkelijker opgroeien met een harttak. Je kunt het laten afhangen van uw persoonlijke voorkeur of van de natuurlijke groeiwijze van de boom die je hebt aangeschaft.

Snoeien van oudere fruitbomen

Het snoeien van oudere fruitbomen is minder gecompliceerd omdat de vorm van de boom al is bepaald. Meestal kan worden volstaan met het wegsnoeien van dood hout en rechtop groeiende loten in het hart van de boom.

Belangstelling gewekt?

Wil je als vrijwilliger helpen met snoeien? We zien je graag, neem contact met ons op.
Lees meer over landschapsvrijwilligers of wilgen knotten door op een foto te klikken.

Hoogstamfruitbomen snoeien